بانوی عدالت، (ایزدبانو یا الهه عدالت) که در زبان فارسی به اشتباه فرشته عدالت هم نامیده میشود، انسانوارهای است نمادین برای اعمال اصول اخلاقی در دستگاه قضاوت.
پیشینه:
اساطیر روم زنی را ایزدبانوی (الهه) عدالت گرفتهاند و او را جاستیتیا نامیدهاند. جاستیتیا معمولاً چنین ترسیم شده است که شمشیری و ترازویی در دستان و چشمبندی بر چشم دارد. مجسمه بانوی عدالت که زینتبخش کاخهای دادگستری در جهان است تلفیقی از ایزدبانوان رومی و یونانی، فورتونا با چشمبند، توخه از اساطیر یونان و نمسیس شمشیر به دست، میباشد.
چشم بند:
تصاویر جاستیتیا تا قرن پانزدهم میلادی بدون چشمبند هستند. چشمبند به معنای این است که مرز و حدود در قضاوت بدون توجه به قدرت، پول و دارائی مشخص میشود و قضاوت به صورت کور و بیطرف انجام میشود. از سال ۱۵۴۳ میلادی در مجسمهٔ بانوی عدالت در برلین این شخصیت دارای چشمبند شد.
ترازو معمولاً در دست راست و شمشیر در دست چپ قرار دارد. شمشیر نیز معمولاً دولبه است که بدین معناست که ممکن است برای هر کدام از دو طرف استفاده شود.
در ایران: